W 1983 r. nastąpiło instytucjonalne powiązanie z KOS-em. Powstał Siedlecki Komitet Oporu Społecznego (SKOS; Kaźmierczak, Olko, A.Patoleta, S. Michaluk, początkowo także Elżbieta Jędrzejuk), co od razu ożywiło współpracę z Warszawą i włączyło region w sieć kolportażu ogólnopolskiego. Skład SKOS-u reprezentował najbardziej zaangażowane w siedleckiem w opozycję grupy społeczne: Kaźmierczak (maturzysta, przedstawiciel młodego pokolenia konspiratorów), Olko i Michaluk (wykształcenie średnie), Patoleta (robotnik), Jędrzejuk (nauczycielka). Rodziły się nowe inicjatywy. W miejsce „Wiadomości Podlaskich” powstało „Metrum”, od 1983 do 1986r. gazeta informacyjna, następnie przekształcone w kwartalnik polityczno-literacki, przy którym od 1985 funkcjonowało wydawnictwo o tej samej nazwie. Redaktorem naczelnym był tu Kaźmierczak, sekretarzem redakcji M. Dauksza, redaktorem technicznym L. Dauksza, oprawą plastyczną zajmowali się m.in. J. i M. Andrzejewscy (w składzie redakcji wymienić trzeba też Dariusza i Lilianę Pukiewiczów pracujących do wyjazdu na emigrację w 1987 r., oraz W. Pawłowskiego). Nakład dochodził do 2 tys. egz. „Metrum” otrzymało w 1988 r. nagrodę Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Przy „Metrum” powstało też Wydawnictwo im. Grzegorza Przemyka wydające tomiki poetyckie młodych twórców (jego animatorem był Edward Kopówka). Ten minikoncern dysponował własnym sprzętem drukarskim (powielacze, ramki, offset), lokalami, w których odbywał się druk (m.in. u niespokrewnionych ze sobą Marka i Bogusława Olszewskich, rodziny Maciejczyków, Teresy Orzechowskiej, później Olko, w Siedlcach, u rodziny Zdunków w Koszewnicy, a także u Krzysztofa Karwatiuka; ten ostatni lokal pełnił rolę rezerwową i do 1989 r. nie został użyty) . Stałe ekipy drukarskie stanowili – poza przed chwilą wymienionymi – Janusz Łuczak (szef poligrafii; w 1983 r. wznowił wydawanie organu NZS „Nierzeczywistość”), bracia Bobrykowie, rodzeństwo Maciejczyków, Zbigniew Głębocki, Leszek Andrzejewski, Olko i Kaźmierczak. Oczywiście w drukarniach tych wykonywano też ulotki i inne druki bieżące. Istniało również porozumienie z powielarnią Urzędu Wojewódzkiego w Siedlcach, gdzie za pieniądze można było wydrukować na offsecie wszystko. Papier dostarczał w hurtowych ilościach śp. Krzysztof Kozak. Kolportaż prowadzili Łuczak i Dariusz Celiński, Szczepan Gruda, Kazimierz Kur z Łukowa czy też Marian Kwiatkowski z Białej Podlaskiej, Ewa Turska z Łodzi, Magda Drewniak z Warszawy. Za transport wydawnictw i materiałów odpowiadał A. Patoleta, przy współpracy S. Wołowicza. Kolportaż ogólnopolski odbywał się za pośrednictwem wydawnictw: KOS, NOWA, Krąg, CDN, i kontakty indywidualne: Szczecin, Stalowa Wola, Łódź, Śląsk, w regionie wykorzystywano do tego celu tajne komisje zakładowe oraz osoby kolportujące indywidualnie. Objęto nim także Białą Podlaską i inne miejscowości w regionie. KOS dofinansowywał również powyższe publikacje, choć w większości zarabiały one na siebie, a po 1985r. otrzymywały też dotacje z Zachodu, co było efektem zagranicznych podróży (Szwecja, Francja) Olki i Kaźmierczaka.
|
|
|
|
|
|
|
|